تاریخچه پیدایش پارتیشن‌ اداری از دیوار سنگی تا طراحی جدید

تاریخچه پیدایش پارتیشن‌ اداری ، استفاده کردن از پارتیشن یا جداکننده‌های فضا در تمدن‌های باستانی اگرچه به شکل و شمایل امروزی نبود، اما ایده‌ای اصلی پارتیشن یا همان تفکیک کردن فضا از آن زمان شروع شد. در خیلی از این تمدن‌ها استفاده کردن از دیوارهای موقت و یا ثابت برای تاسیس و ایجاد کردن فضاهای خصوصی، ریشه در نیازهای اجتماعی و مذهبی و عملکردی داشت.

تمدن مصر تاریخچه پیدایش پارتیشن‌: استفاده از جداکننده‌های سنگی

با نگاه کردن به تمدن مصر باستان هم متوجه خواهیم شد که معماری داخلی کاخ‌ها و معابد هم از پارتیشن‌هایی بصورت سنگی استفاده شده است. که با این کار آنها فضا ها و ورودی‌ها را تفکیک می‌کردند البته که این تفکیک کردن‌ها با استفاده از سنگ‌های بزرگ و ضخیم بوده است. آنها با تفکیک کردن فضا، مکان‌‌هایی را برای عبادت، جلسات عمومی یا رسمی طراحی می‌کردند. که شاید عملا خودش نوعی از پارتیشن بوده، که بصورت ابتدایی طراحی و پیاده‌سازی شده است. البته که درست است مصالحی که استفاده می‌کردند سنگین و ثابت بودند اما بازهم آنها بدنبال همان هدف بودند یعنی ایجاد نظم فضایی.

روم باستان تاریخچه پیدایش پارتیشن‌: استفاده از پرده و پاراوان

با پیشرفت کردن معماری در روم باستان سبب شد تا فضاهای داخلی مثل خانه‌ها انعطاف پذیرتر شود. آنها با بکاربردن پرده، پارچه‌های ضخیم و یا حتی صفحات چوبی متحرک که معمولا در خانه اشراف زاندگان دیده‎‌ می‌شد فضای داخلیشان را منعطف تر می‌کردند. در اصل مردم روم باستان از این عناصر به عنوان جداکننده موقت بهره‌ می‌بردند تا بتوانند فضاهای حریم خصوصی ایجاد نمایند و یا اتاق‌های بزرگ را به اتاق‌های کوچک‌تر نیز تبدیل نمایند.

معماری شرق آسیا تاریخچه پیدایش پارتیشن‌ : پارتیشن‌های چوبی و کاغذی

در شرق آسیا به ویژه چین و ژاپن استفاده از پارتیشن‌های کاغذی و چوبی بیشتر رواج داشت. استفاده از پنل‌های تاشو چوبی در کنار صفحات کاغذی نه تنها برای تفکیک فضا به کار می‌رفت بلکه جزئی از فرهنگ و آداب و رسوم نیز محسوب می‌شد. پارتیشن‌های کاغذی و چوبی بقدری سبک بودند که قابل حمل و نقل نیز بود و همچنین دارای ارزش زیبایی شناسی نیز بودند؛ و به نوعی آنها پیشگام پارتیشن‌های مردن نیز محسوب می‌شدند.

قرون وسطی تا رنسانس تاریخچه پیدایش پارتیشن‌ : تبدیل دیوارهای ثابت به فضاهای منعطف

با ورود قرون وسطی ساختارهای معماری نیز دچار تغییراتی شدند، شاید که خیلی از ساختمان‌ها در آن زمان با دیوارهای سنگی و تقسیمات دائمی نیز ساخته شدند، اما با توجه به برخی از فضاهای خاص استفاده از عناصر برای متحرک کردن فضا نیز به تدریج رواج پیدا کرد. شاید بخواهیم بهتر بگوییم در دوره رنسانس این روند به گونه‌ای سرعت پیدا کرد که سبب شد مقدمات طراحی داخلی منعطف فراهم شود. در اصل همان چیزی که در امروزه به آن خواهیم گفت پارتیشن اداری.

ایجاد کردن فضاهای خصوصی در کاخ و کلیساها

کاخ‌ها و کلیساها در قرون وسطی از جمله فضاهایی بودند که طراحی و معماری پیچیده‌تری داشتند. در این مکان‌ها استفاده از پرده‌های ضیخم و دیوارک‌های چوبی یا تزئینی مثل پارتیشن‌های پارچه‌ای برای تفکیک کردن فضا استفاده می‌شد. هدف از ایجاد کردن این فضاها برای بخش‌هایی مثل نماز، عبادت، جلسه بود. شاید که در آن زمان بیشتر کارکردشان آیینی و تشریفاتی بود اما آنها اصول اولیه تفکیک‌های فضایی را کامل رعایت می‌کردند.

تفکیک عملکردی در فضای کاری از اولین نشانه‌ها

با پیشرفت تجارت و رشد کردن شهرها به ویژه در دوره رنسانس، اولین دفاتر و یا شرکت‌های ابتدایی در شهرهای اروپایی تاسیس شدند. در این کسب و‌ کارها صاحبان آنها از میزهای بلند و قفسه‌های چوبی و حتی دیوارک‌های کوتاه برای جداکردن فضاهای خود از یکدیگر ( کارمندان و مشتریان) استفاده می‌کردند. شاید که این عناصر خیلی ابتدایی و ساده بودند اما در اصل آنها همان نقشی را ایفا می‌کردند که پارتیشن‌های امروزی خود عهده‌ دار هستند مثل :

• نظم دهی
• تفکیک عملکردی
• افزایش بهره‌وری در فضا

تاسیس دفاتر اداری مدرن به همراه انقلاب صنعتی

با انقلاب صنعتی در قرن هجدم و نوزدهم تحولی در ساختار اقتصادی و شیوه کار کرن انسان‌ها به وجود آمد. از همین رو با شکل گیری بانک‌ها، شرکت‌ها و دفاتر نیاز ه سازماندهی این فضاها نیز بیشتر شد. همین تغییرات سبب تولد دفاتر اداری و درنتیجه شکل گیری جدی پارتیشن شد.

تفکیک کردن کارمندان و تحول فضاهای کاری

پیش از اینکه انقلاب صنعتی به وجود آید کارمندان خیلی محدود بودند و فضاهای کاری بیشتر کوچک و شخصی سازی طراحی شده بود. اما بعد از انقلاب صنعتی با افزایش حجم مکاتبات، حسابداری، امور دفتری، سبب شد دفاتر بزرگ‌تری نیز به وجود آیند که تعداد زیادی از کارمندان در آن نیز مشغول به فعالیت بودند. در همین راستا موضوع نیاز به سکوت نسبی و تفکیک وظایف بیشتر اهمیت پیدا کرد و سبب شد میزهای جداگانه، قفسه، پارتیشن‌های ثابت و یا فلزی بیشتری مورد استفاده قرار گیرد.

اوایل قرن بیستم و استفاده از پارتیشن‌های چوبی و فلزی

بسیاری از شرکت‌های اروپایی و امریکایی برای جداکردن بخش‌های دفاتر خود از پارتیشن‌هایی چوبی استفاده می‌کردند که گاها تا سقف می‌رفتند. که بیشتر جنبه‌های آنها ساختاری و دائمی بودند. و در اصل استفاده از این نوع پارتیشن‌ها بیشتر به شکل دیوارهای داخلی بود؛ و حتی در برخی از موارد آنها برای افزایش نور طبیعی و ارتباط نسبی فضاها، شیشه‌هایی را در بالای پارتیشن‌ها نصب می‌کردند.

اوایل قرن بیستم و استفاده از پارتیشن‌های چوبی و فلزی

تولد پارتیشن مدولار: دهه‌های 1950 تا 1980

با رشد اقتصادی پس از جنگ‌ جهانی دوم و با رشد و گسترش دفاتر اداری در کشورها مفاهیم جدید در طراحی نیز شکل گرفت. این دوران سبب شد تا تمرکز اصلی طراحان و مدیران بیشتر بر افزایش بهره‌وری نیروی کار و ایجاد کردن فضاهای منعطف نیز باشند. از همین رو سبب شد تا پارتیشن‌ها به مرحله جدیدی برسند مثل طراحی مدولار، ماژول پذیر و قابل جابجایی.

سیستم اکشن آفیس سبب انقلاب در طراحی فضای اداری

از نقاط عطف پارتیشن اداری معرفی سیسیتم اکشن آفیس به واسطه شرکت هرمان هیلر در دهه 1960 بود. که رابرت پروست طراح آن زمانش بود. که او برای اولین بار ایده‌های پارتیشن قابل تنظیم و ماژولار را نیز مطرح کرد. هدف او از این کار تعریف محیط‌کاری منعطف و شخصی سازی حریم خصوصی کارمندان بود. همین ایده او به سرعت مرود توجه شرکت‌ها قرار گرفت و خود سبب آغازگر عصر کابین‌های اداری نیز شد.

چالش های رشد فرهنگ

بسیاری از شرکت‌ها تلاش نمئدند تا با طراحی و استفاده کردن از پارتیشن‌های کوتاه و چیدمان‌های نیمه باز در دهه 70 و 80 ارتباط بین کارمندان و تمرکز فردی آنها را نیز افزایش دهند. اما در عوض خیلی از کامندان به وجود سروصدا و کمبود فضای حریم خصوصی نیز اعتراض داشتند. همین ضد و نقیص و یا تضادها سبب این شد که شرکت‌ها به دنبال راه‌حل‌های پیششنهادی و میانه‌ای بگردند: پارتیشن‌هایی با ارتفاع متوسط، قابلیت جابجایی آسان، نصب سریع، و طراحی‌هایی زیباشناسانه‌تر.

چوب به فلز، شیشه و پلاستیک: متریال جدید

در این دوران استفاده کردن از متریال‎‌های سبک و صنعتی بیشتر رواج پیدا کرد. پارتیشن‌ها خود از حالت چوی و سنگی نیز خارج شدند و به سمت آلومینویم، ام‌دی‌اف، پلاستیک فشرده، و شیشه‌های سکوریت حرکت کردند. همین کار دو جنبه داشت یکی سبب کاهش هزینه‌ها شد و سهولت نصب را بالا برد و دیگری سبب تنوع بصری بیشتری شد.

انعطاف‌پذیری، طراحی مدرن: پارتیشن‌های اداری در قرن 21

قرن 21 سبب تغییراتی بزرگی در نحوه کار، نیازهای سازمانی و سبک طراحی‌ها نیز شد. تحول در زمینه دیجیتال، پدیدار شدن استارتاپ‌ها، افزایش علاقه کارمندان به دورکاری و اهمیت تجربه کاربر در محیط کار، باعث شد که پارتیشن‌های اداری نیز از نظر کارکرد، زیبایی و تکنولوژی به سطحی تازه برسند.

محوریت انعطاف پذیری با طراحی مدرن

اگر امروزه بخواهیم از پارتیشن نام ببریم آنها را با واژه‌هایی مثل ماژولار، متحرک، سبک و قابل شخصی سازی می‌شناسند. خیلی از شرکت‌ها بدنبال این هستند تا بتوانند ساختاری ثابت نداشته باشند و آنها بتوانند در هر زمان که دوست دارند چیدمان شرکت خود را تغییر دهند تا با نیازهای جدید هماهنگش کنند.

پارتیشن اکوستیک برای افزایش تمرکز

با زیاد شدن دفاتر باز نیاز به کنترل کردن صدا و افزایش تمرکز کارمندان بیشتر شد. از همین رو پارتیشن‌هایی با نام اکوستیک وارد بازار شدند تا با طراحی خاصشان بتوانند هم زیبا باشند و هم از لحاظ عملکرد مناسب باشند. از همین رو این نوع پارتیشن‌ها در فضاهای کاری مدرن، به ویژه استارتاپ‌ها و شرکت‌ها بسیار محبوب شدند.

فناوری و پارتیشن زمانیکه باهم ادغام شوند

در طی این سالیان مفهوم پارتیشن‌های هوشمند خیلی مطرح شده است که بعضی از آنها دارای قابلیت تغییر شفافیت، پنل کنترل لمسی و یا حتی نمایشگرهای دیجیتالی هستند که وجود همین امکانات به شرکت‌ها کمک خواهد کرد تا بتوانند بهره‌وری خودشان را نیز افزایش دهند؛ و سبب برگذاری جلسات منعطف شوند.

زیبایی، تجربه کاربر و توجه به این دو

در حال حاضر پارتیشن‌ها خودشان نه تنها هنصر عملکردی هستند بلکه آنها بخشی از هویت یک سازمان نیز محسوب خواهد شد. طراحی پارتیشن معمولا بر اساس نوع فعالیت  شرکت و حتی فرهنگ کاریشان تنظیم و اجرا می‌شود. در اصل اگر بخواهییم بگوییم پارتیش تنها یک جداکننده نیست بلکه از آنها به عنوان حس حرفه‌ای بودن و ارزش و نظم یک برند به شمار خواهند رفت.

ارتقا یافتن تجربه کاربری: پارتیشن‌های مدرن

پارتیشن‌های اداری امروزه تنها برای جداکردن فضا بکار نمیروند بلکه از آنها به عنوان ابزاری برای ارتقا تجربه کاربری و راحتی کارمندان نیز یاد می‌شود. با توجه به اینکه بیشتر تایم کارمندان در دفتر و یا شرکت سپری می‌شود طراحی فضاهای کاری راحت و کاربرد پسند نیز اهمیت پیدا کرده است. البته که این پارتیشن‌ها خود باید دارای قابلیت زیبایی شناسی و روان شناسی مناسبی باشند تا برفضای کاری و فرهنگ سازمانی اثر نیز بگذارند.

پارتیشن‌های سازگار با محیط زیست و به روز

در چند دهه گذشته توجه کردن به محیط زیست و کاهش تاثیرات منفی آن برروی طبیعت بر تمامی جنبه‌های زندگی بشر نیز اثرگذار بوده. البته که پارتیشن‌ها خود از این قاعده نیز مستثنی نیستند. با معرفی کردن پارتیشن‌های اداری ساخته از متریال بازیافتی و سازگار با محیط زیست شرکت‌ها خود می‌توانند از نظر ظاهری و از لحاظ زیست محیطی فضایی مدرن و پایداری را تجربه نمایند.

تاریخچه پیدایش پارتیشن‌

ترکیب زیبایی و کارایی: پارتیشن‌های باز

استفاده از پارتیشن‌های باز به دلیل استفاده در دفاتر مردن و استارتاپ‌ها محبوب شدند، بیشتر این پارتیشن‌ها از متریال‌های سبک و شفاف ساخته و اماده شده تا کارکنان بتوانند تعامل و احساس ارتباط بهتری را باهم داشته باشند. استفاده از پارتیشن‌های شیشه‌ای و پارچه‌ای سبب خواهد شد که فضای عمومی به فضای خصوصی منتقل شود. و همچنین به ایجاد کردن فضای دوستانه نیز کمک نماید.

پارتیشن براساس نیازهای خاص کسب‌وکار

هر شرکت و کسب کاری با توجه به نیازهای خودش فضای کاریش را مشخص می‌کند مثلا افرادی که داری دفتر طراحی هستند انها به دنبال استفاده از رنگ‌هایی هستند تا بتوانند خلاقیت را تحریک نماید. از سوی دیگر شرکت های حقوقی و مالی ممکن است به دنبال فضایی با پارتیشن محکم و بسته‌تر باشند تا بتوانند حریم خصوصی و امنیت اطلاعاتشان را نیز حفظ نمایند. طراحی پارتیشن‌ها باید به‌طور دقیق با نیازهای خاص کسب‌وکار و فرهنگ سازمانی هم‌راستا باشد.

پارتیشن‌های مقرون به صرفه

با توجه به شرایط اقتصادی و فشارهای مالی که وجود دارد خیلی از شرکت‌ها به دنبال راه حل های مقرون به صرفه‌تری هستند تا بتوانند فضای کاری خودشان را بهینه سازی نمایند. پارتیشن‌های اداری که از مواد مقرون به صرفه‌ای اما با دوام بسیار بالا ساخته می‌شود. می‌توانند یک انتخاب خیلی خوب برای این گونه از سازمان‌ها باشند. استفاده کردن از مواد بازیافتی در طراحی پارتیشن نه تنها هزینه‌هارا کاهش خواهد داد بلکه به محیط زیست هم کمک خواهد کرد.

ارتقای فرهنگ سازمانی: نقش پارتیشن‌ها

پارتیشن‌ها به عنوان بخشی از فضای کاری نیز می‌توانند بر فرهنگ سازمانی نیز اثر بگذارند، برای مثال محیط‌های کاری باز با پارتیشن‌های شفاف خواهند توانست فرهنگ شفافیت، ارتباطات آزاد و همکاری را تقویت نمایید. از سوی دیگر هم پارتیشن‌های بسته و محکم خواهد توانست به سازمان‌هایی با فرهنگ محافظه‌کارانه و نیاز به حفظ حریم خصوصی نیز کمک نماید. بنابراین نوع پارتیشن و نحوه طراحی آن نیز میتواند بر نحوه تعامل همکاری با یکدیگر و همچنین ارزش‌های سازمانی نیز تاثیرگذار باشد.

آینده و طراحی پارتیشن‌ها

طارحی پارتیشن‌ها نیز حتما باید به شکلی باشد تا بتوانند نیازهای آینده سازمان را نیز برآورده‌ نمایند. پیشرفت‌های تکنولوژیکی، روندهای دورکاری و تغییرات در نحوه تعامل و همکاری در محیط‌کاری، به صورت مداوم در حال تحول نیز می‌باشند. بهتر است پارتیشن‌ها انعطافی داشته باشند و سبب شوند نیازهای فردی و تیمی را سازگار نمایید. در آیینده ممکن است پارتیشن‌ها دیگر برای جداسازی فضا استفاده نشود، بلکه از آنها به عنوان ابزارهایی برای تسهیل در تعاملات اجتماعی، هوشمند سازی فضای کاری و حتی ارتقای تجربیات نیز بکار رود.

جمع بندی، پارتیشن از دیوارهای سخت تا دیالوگ‌های نرم

اگر مروری بر تاریخچه پارتیشن‌های اداری کنیم این عناصر ساده بازتابی از تحولاتی هستند که در اعماق شیوه کار، فرهنگ سازمانی و فناوری نیز میباشند. با نگاه کردن به گذشته پارتیشن‌ها که به صورت دیوارهای ضخیم سنگی بودند تا جداکننده‌های هوشمند امروزی، همگی نقش مهمی در بهینه سازی فضا و بهره‌وری آن دارند.

البته که نقش پارتیشن‌ها امروزه تنها برای جداسازی فیزیکی نمی‌باشد و از آنها به عنوان خلق تجربه‌ای بهتر از کار درمحیط نیز طراحی خواهد شد. آنها بر مبنای زیبا شناسی، آکوستیک، روان‌شناسی رنگ و حتی هویت برند نیز ساخته شدند. این بدان معنا است که ما با یک عنصر چندمنظوره‌ای مواجه هستیم که به خوبی می‌تواند نیازهای متنوع مارا برای یک سازمان پاسخ دهد.